گروه صدور گواهی سیستمهای مدیریت ، ایزو

بند استاندارد

پایه منطقی (فلسفه)

4.0

ارجاع به  ISO/TS 9002 ، بمنظور آگاه سازی کاربران ایزو 29001 اضافه شده است، که پس از انتشار ایزو 9001 ویرایش 2015، منتشر شد.

ارجاع به ماتریس های ارتباطی بمنظور آگاه نمودن کاربران از وجود این مدرک اضافه شده است، که امکان برقراری ارجاع متقابل بین استاندارد ISO 29001:2020 ، مشخصه فنی ISO/TS 29001:2010 ، استاندارد API Spec Q1 (ویرایش نهم) و API Spec Q2 (ویرایش اول) را فراهم می‌سازد. این ماتریس ها بمنظور تسهیل نقشه برداری سیستم های مدیریت کیفیت تأمین کننده با استانداردهای سیستم مدیریت کیفیت زنجیره‌ی تأمین مشابه، تدوین شده اند.

1

دامنه‌ی کابرد استاندارد ایزو 29001 ویرایش 2020، بمنظور فراهم‌سازی زمینه (محتوا) و دامنه‌ی خاصی که زنجیره‌ی تأمین صنایع نفت ، پتروشیمی و گاز طبیعی از آن بهره ببرد، تکمیل شده است.

3

تعریف هایی بمنظور تعریف نمودن اصطلاحاتی که در الزامات تکمیلی و یا راهنمای بخش ویژه (نفت،گاز و پتروشیمی)، که در ISO 9001:2015 ارائه نشده اند، اضافه می‌گردند. هرگاه‌ که در دسترس و مناسب باشند، این تعریف ها از  نسخه های دیگر ISO و یا IEC، گرفته شده‌اند.

1.4

محتوای سازمانی بطور پیوسته بر اساس توسعه‌ی پیشرونده‌ی اهداف، استراتژی ها و سیستم مدیریت کیفیت ، تکامل یافته و آن را بروز می‌دهد. ضروری دانسته شده كه سازمانها، اطلاعات مدون بدست آمده از درک خود از سازمان و محتوای آن، بعنوان یک درونداد در برنامه‌ریزی ها و فرآیندهای ارزیابی عملکرد خود و نیز بعنوان شواهد عینی برای انجام فعالیت های ارزیابی انطباق داخلی و طرفین ذینفع، را بازیابی نمایند.

2.4

نیازها و انتظارات سهامداران (طرف های ذینفع) بطور پیوسته از طریق تغییر در محتوا و اهداف سازمانی، یا تغییر در انتظارات و مقررات اجتماعی، مشتریان یا نهادهای قانونی، تغییر می یابد.

ضروری دانسته شده كه سازمانها، اطلاعات مدون مربوط به درک خود از انتظارات و مقررات سهامداران (طرف های ذینفع) بعنوان درونداد مربوط به فرایندهای برنامه‌ریزی ارزیابی عملکرد خود و بعنوان شواهد عینی برای انجام فعالیت های ارزیابی انطباق داخلی و سهامداران (طرف های ذینفع)، را بازیابی نمایند.

نکته: بصورت نرمال، در صنایع نفت، پتروشیمی و گاز طبیعی، بکار بردن اصطلاح "سهامداران" به‌جای واژه‌ی "طرفین ذینفع"، ترجیح داده می‌شود.

3.4

الزام (نیازمندی)، به این اصل (principle) رسمیت می‌بخشد، که هنگامی که بوسیله تعهد قانونی یا شرایط قراردادی لازم دانسته شود، سازمانها باید هنگامی که الزامات بیان شده در  استاندارد ایزو 29001 و همینطور بعنوان سیستم مدیریت کیفیت سازمان، در دامنه‌ی کاربرد فعالیتها در نظرگرفته نشده باشد، این موضوع را به اطلاع سهامداران برسانند.

این الزام (نیازمندی)، با ISO/TS 29001:2010 و نیز با API Spec Q1 و API Spec Q2 همراستا است.

3.4.4

الزام (نیازمندی)، به این اصل (principle) رسمیت می‌بخشد که سازمانها باید به روشنی مرز های دامنه‌ی کاربرد و استثنائات سیستم مدیریت کیفیت و فرآيندهای آن و گستره اطلاعات مدون نگهداری و بازیابی شده را تعریف نمایند.

3.5

الزامات (نیازمندیها) برای تعریف نمودن نقش ها و اطلاعات مدون مربوط به مسئولیت ها و اختیارات مرتبط با این نقش ها اضافه می‌شوند، زیرا این عناصر برای مدون شدن، همچنین از دید فعالیتهای ارزیابی انطباق، ضروری در نظر گرفته شده اند.

3.1.6

الزامات (نیازمندیها) برای مدیریت نمودن ریسک ها و فرصت‌ها، از لحاظ وجود (بالقوّه‌ی) ریسک بالای مرتبط با عملیات در صنایع نفت، پتروشیمی و گاز طبیعی، شامل زنجیره‌ی تامین که می‌تواند چندین تامین کننده تحت یک "مدل آبشاری" (بعنوان مثال پیمانکاران و پیمانکاران فرعی) را در برگیرد، و نیز بمنظور همراستا نمودن فعالیت ها با متدولوژی مدیریت ریسک، همانگونه‌ که در استاندارد ایزو 31000 ، شرح داده شده، اضافه می‌گردند.

نکته‌ی اول جهت اطلاع‌رسانی به کاربر درباره‌ی ارتباط میان برنامه‌ریزی و عملیات، افزوده می‌شود.

نکته‌ی دوم بمنظور آگاه‌ سازی کاربر از اینکه چندین مدرک راهنمای عملی برای مدیریت نمودن ریسک ها و فرصت ها در دسترس می‌باشند، افزوده می شود.

3.6

الزام (نیازمندی) مدیریت ریسکها و فرصت‌های مرتبط با تغییرات پیشنهادی افزوده می شود، زیرا "مدیریت تغییر" (change management) یک اصل اساسی در صنایع نفت، پتروشیمی و گاز طبیعی بوده و چارچوب های کلیدی، بویژه ایمنی فرآیند را در بر می گیرد.

الزام (نیازمندی) مربوط به اطلاعات مدون اضافه می‌شود، زیرا مدون‌سازی "تغییر" (change)، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می‌رسد.

1.3.1.7

و

2.3.1.7

الزامات (نیازمندیها) مربوط به اطلاعات مدون افزوده می‌شوند، زیرا مدون‌سازی زیر ساخت مربوط به محصولات و خدمات، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می رسد.

نکته: درس های آموخته‌شده از رویدادهای صنعتی، نیاز به نگهداری و بازیابی اطلاعات مدون را نشان می دهند.

3.3.1.7

امکان بکارگیری نگهداری مبتنی‌ بر ریسک، بمنظور افزایش درک کاربر از مفاهیمی که بخشی از نگهداری مبتنی‌ بر ریسک بوده، و اینکه در نگهداری زیرساخت ها کمک‌کننده خواهند بود، افزوده می شود.

"نکته‌" (note)، بمنظور آگاه‌سازی کاربر از اینکه چندین مدرک راهنمای عملی مرتبط با فعالیت های تعمیر، در دسترس باشند، افزوده می شود.

1.5.1.7

الزام (نیازمندی) مربوط به اطلاعات مدون افزوده می‌شود، زیرا مدون شدن تعریف فرآیندها و کنترلهای مربوط به پایش و اندازه‌گیری منابع، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می رسد.

"نکته‌" (note)، بمنظور اطلاع رسانی کاربر از اینکه مدرکی كه نیازمندیهای مدیریت كیفیت را برای آزمایشگاه ها مشخص می‌كند در دسترس باشد، افزوده شده است.

نکته : اگرچه ایزو 29001 نمی‌تواند این موضوع را تحمیل کند که آزمایشگاه ها تحت اعتباردهی ISO / IEC 17025 باشند، اما این یک روش معمول است که در هنگام انجام فعالیت های آزمایشگاهی، چه در داخل و چه در بیرون، اعتباربخشی (accreditation) مورد نیاز باشد.

2.5.1.7

الزامات (نیازمندیهای) مربوط به اطلاعات مدون افزوده می‌شوند، زیرا مدون شدن قابلیت ردیابی تجهیزات اندازه‌گیری و اقدامات انجام شده در موارد اندازه‌گیری های نامناسب، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می رسند.

"نکته‌" (note) بمنظور آگاه‌سازی کاربران، و همچنین شناسایی این امر، که یک روش ثبت تجهیزات اندازه‌گیری بطور معمول در صنایع نفت، پتروشیمی و گاز طبیعی مورد استفاده قرار می گیرد، افزوده می شود.

1.2.7

نیازمندی (الزام) مربوط به اعتبارسنجی شایستگی، از لحاظ وجود (بالقوّه‌ی) ریسک بالای مرتبط با عملیات در صنایع نفت، پتروشیمی و گاز طبیعی، شامل زنجیره‌ی تامین، که می‌تواند چندین ارائه‌دهنده تحت یک "مدل آبشاری" (بعنوان مثال پیمانکاران و پیمانکاران فرعی) را دربرگیرد، افزوده می شود.

نیازمندی (الزام) جهت اطلاعات مدون افزوده می‌شود، زیرا مدون شدن مدیریت شایستگی ها، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می رسد.

نکته‌ی (note) دوم برای اطلاع‌ رسانی به کاربر درباره‌ی راههای ممکن برای مدیریت نمودن شایستگی فرد / افرادی که تحت کنترل سازمان کار می کنند، افزوده می شود.

نکته‌ی (note) سوم برای اطلاع‌ رسانی به کاربر در این خصوص که خطوط راهنمای مدیریت شایستگی، دردسترس می‌باشند، افزوده می شود.

3.7

نیازمندی مربوط به آگاهی‌ از الزامات تنظیم‌شده‌ی مشخص و مربوط به نیازمندیهای کیفی مشتریان، نیازمندیهای مربوط به کاهش و راستی آزمایی (تصدیق) ریسک مربوط به کار، بمنظور همراستا نمودن با ISO/TS 29001:2010 و با API Spec Q1 و API Spec Q2 ، افزوده می شود.

3.3.5.7

الزامات مربوط به اطلاعات مدون اضافه می‌شوند، زیرا مدون شدن تعریف نمودن فرآیندها و کنترل های مربوط به اطلاعات مدون و تعریف نمودن فعالیتهای مربوط به یکپارچه سازی مشخصه های بیرونی در فرآیندهای عملیاتی خود، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می رسد.

نکته‌ یا note بمنظور آگاه‌سازی کاربر از اینکه چندین مدرک عملی برای مدیریت نمودن امنیت (سایبری) بعنوان بخشی از کنترل اطلاعات مدون در دسترس می‌باشند، افزوده شده است.

1.8

الزامات مربوط به برنامه‌ریزی و کنترل عملیاتی، بمنظور پیوند این فعالیت ها با چاره اندیشی های مربوط به ریسک ها، که شامل برنامه های اقتضایی جاییکه مرتبط است، و تغییر فرآیندهای مدیریتی هنگام برنامه‌ریزی عملیات ها، برای اطمینان‌ بخشی از اینکه برونداد محصول یا خدمات، الزامات یا تعهدات را برآورده می‌سازند، افزوده شده اند.

توضیحی ارائه شده است که اطلاعات مدون در این زمینه (بهتر) بعنوان طرح کیفیت، طرح کیفیت خدمات یا برنامه‌ی بازرسی و آزمون شناخته می شود.

نکته‌ی اول (first note) جهت اطلاع‌رسانی به کاربر از اینکه یک مدرک راهنمای عملی برای تهیه‌ی برنامه‌های کیفیت دردسترس است، افزوده شده است.

نکته‌ی دوم بمنظور هدایت کاربر به "پیوست اطلاع‌رسانی" (informative annex) افزوده شده است که روش هایی برای ارزیابی نمودن ریسک برای دستیابی به الزامات مشخص‌شده و برای تحقق فرصت های بهبود، و برنامه‌ریزی کنترل هایی که بایستی توسط ارائه‌ دهندگان بمنظور اطمینان یافتن از انطباق با نیازمندیهای مشخص شده، قرار داده می شود، را ارائه می دهد.

1.1.3.2.8

الزام مربوط به اطلاعات مدون افزوده می‌شود، زیرا مدون نمودن تعریف فرآیندها مربوط به بازبینی الزامات مربوط به فراهم نمودن محصولات یا خدمات، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می رسد.

نکته‌ یا note بمنظور ارائه‌ی راهنمایی در رابطه با پیوند میان نیازمندیهای فنی مشتری و الزامات ارزیابی انطباق مربوطه، افزوده می شود.

2.3.8

الزام (نیازمندی) مربوط به فعالیت های مرتبط با مدیریت ریسک ها و فرصت ها بمنظور اطمینان یافتن از انسجام با فرآیندهای برنامه ریزی سازمانی و عملیاتی، همچنین از لحاظ وجود (بالقوّه‌ی) ریسک بالای مرتبط با عملیات در صنایع نفت، پتروشیمی و گاز طبیعی، شامل زنجیره‌ی تامین که می‌تواند چندین ارائه‌دهنده تحت یک "مدل آبشاری" (بعنوان مثال پیمانکاران و پیمانکاران فرعی) را دربرگیرد، افزوده می شود.

الزام مربوط به اطلاعات مدون اضافه می‌شود، زیرا مدون‌ نمودن تعریف فرآیندها برای برنامه ریزی و کنترل نمودن فعالیتهای طراحی و توسعه‌ی محصولات و یا خدمات، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می‌رسد.

3.3.8

بیانیه‌ی مربوط به الزامات عملکرد بمنظور افزایش توجه کاربر، از شرایط محیطی و ایمنی، بعنوان بخشی از نیازمندیهای عملکرد، افزوده شده است.

نیازمندی مربوط به برونداد فرانیدهای مدیریت ریسک ها و فرصت ها، بمنظور اطمینان از اینکه این منبع در طراحی و توسعه‌ی دروندادها نیز مورد توجه قرار می‌گیرد، همچنین از لحاظ (بالقوّه‌ی) ریسک بالای مرتبط با عملیات در صنایع نفت، پتروشیمی و گاز طبیعی، شامل زنجیره‌ی تامین که می‌تواند چندین ارائه‌ دهنده تحت یک "مدل آبشاری" (بعنوان مثال پیمانکاران و پیمانکاران فرعی) را در بر گیرد، اضافه می‌ شود.

1.2.4.8

الزام ارزیابی عملکرد ارائه‌دهندگان بیرونی، بمنظور اطمینان از اینکه تغییرات در پروفایل های ریسک در تعریف کردن و تنظیم نمودن نوع و گستره‌ی کنترل ها بر فرآیندها، محصولات و خدمات ارائه‌شده از بیرون، مورد توجه قرار گرفته‌اند، همچنین از لحاظ وجود (بالقوّه‌ی) ریسک بالای مرتبط با عملیات در صنایع نفت، پتروشیمی و گاز طبیعی، شامل تامین کنندگان بیرونی تحت یک "مدل آبشاری" (بعنوان مثال پیمانکاران و پیمانکاران فرعی) را دربرگیرد، افزوده می‌ شود.

الزامات مربوط به اطلاعات مدون اضافه می‌شوند زیرا مدون‌ نمودن تعریف فرآیندها و کنترل های اطلاعات مدون و تعریف فعالیتها برای یکپارچه سازی مشخصه های بیرونی در فرآیندهای عملیاتی خود آنها، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌نظر می‌رسد.

نکته‌ یا note، بمنظور هدایت کاربر به پیوست اطلاع‌رسانی، افزوده می شود تا روش هایی برای ارزیابی نمودن ریسک مربوط به دستیابی به نیازمندیهای مشخص‌شده و تحقق فرصت های بهبود، و برنامه‌ریزی کنترل هایی که بوسیله تامین کنندگان قرار داده می شوند تا از تطابق با نیازمندیهای مشخص‌شده اطمینان یابند، ارائه نماید.

1.1.5.8

الزام مربوط به روش ‌هایی که باید در شیوه‌های اعتبار سنجی مورد توجه قرار گیرند، بمنظور همراستا نمودن با ISO/TS 29001: 2010 و نیز با API Spec Q1 و API Spec Q2 اضافه می شود.

الزام مربوط به اطلاعات مدون اضافه می‌شود، زیرا مدون‌ نمودن تعریف کنترل ها برای برآورده‌سازی الزامات ارائه‌ی تولید و خدمات، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می‌رسد.

1.2.5.8

نیازمندی مربوط به اطلاعات مدون اضافه می‌شود، زیرا مدون‌ نمودن تعریف فرآیندها برای برآورده‌سازی الزامات شناسایی و قابلیت ردیابی، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می‌رسد.

1.3.5.8

نیازمندی مربوط به اطلاعات مدون اضافه می‌شود، زیرا مدون‌ نمودن تعریف فرآیندها برای برآورده‌سازی الزامات دارایی متعلق به مشتری یا تامین کنندگان بیرونی، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می‌رسد.

4.5.8

الزام مربوط به اطلاعات مدون، بمنظور اطمینان از اینکه اطلاعات ضروری برای محافظت (preservation) مبتنی‌ بر ریسک، تعریف‌ شده و نگهداری می‌شوند، همچنین برای همراستایی با ISO/TS 29001: 2010 و API Spec Q1 و API Spec Q2 ، اضافه می‌شود.

6.5.8

الزامات مربوط به کنترل تغییرات در تولید یا ارائه خدمات، و ارتباطات ممکن برای تأثیر این تغییرات، برای همراستایی با ISO/TS 29001: 2010 و API Spec Q1 و API Spec Q2 ، اضافه می‌شوند.

6.8

الزام مربوط به اطلاعات مدون اضافه می‌شود، زیرا مدون‌ نمودن تعریف فرآیندها برای برآورده‌سازی الزامات ترخیص محصولات و خدمات، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می‌رسد.

1.1.7.8

الزام مربوط به اطلاعات مدون اضافه می‌شود، زیرا مدون‌ نمودن تعریف فرآیندها برای برآورده‌سازی الزامات کنترل بروندادهای نامنطبق، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می‌رسد.

1.1.9

نکته‌ یا note برای اطلاع‌ رسانی به کاربر از اینکه یک مدرک عملی برای پشتیبانی از اندازه‌گیری عملکرد، در دسترس است، افزوده می شود.

2.1.9

الزام مربوط به اطلاعات مدون اضافه می‌شود، زیرا مدون‌ نمودن تعریف فرآیندها برای برآورده‌سازی الزامات رضایتمندی مشتری، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می‌رسد.

3.1.9

الزام مربوط به اطلاعات مدون اضافه می‌شود، زیرا مدون‌ نمودن تعریف فرآیندها برای شناسایی، جمع آوری و آنالیز داده ها برای اثبات پایداری و اثربخشی سیستم مدیریت کیفیت، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می‌رسد.

3.2.9

الزام مربوط به فواصل زمانی برنامه‌ریزی شده در خصوص ممیزی داخلی به منظور اطمینان از اینکه ریسکهای مرتبط با فرآیند و نتایج ارزیابی عملکرد، در نظرگرفته شده‌اند، همچنین از لحاظ وجود (بالقوّه‌ی) ریسک بالای مرتبط با عملیات در صنایع نفت، پتروشیمی و گاز طبیعی، شامل زنجیره‌ی تامین که می‌تواند چندین ارائه‌دهنده تحت یک "مدل آبشاری" (بعنوان مثال پیمانکاران و پیمانکاران فرعی) را دربرگیرد، اضافه می‌گردد.

نکته‌ یا note، به منظور تذکر به کاربر درمورد انعطاف‌پذیری فواصل برنامه‌ریزی شده برای ممیزی داخلی، افزوده می شود.

2.10

الزام مربوط به اطلاعات مدون اضافه می‌شود، زیرا مدون‌ نمودن تعریف فرآیندها برای پیاده سازی الزامات عدم انطباق، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می‌رسد.

1.3.10

نیازمندی مربوط به در نظر گرفتن اجرای بهبود بعنوان یک نوع مدیریت فرآیند تغییر، به منظور اطمینان از اینکه این نوع پیاده‌سازی‌ ها بعنوان بخشی از چرخه‌ی برنامه‌ریزی-انجام‌-کنترل-اقدام (PDCA)، مورد توجه قرار گرفته‌اند، اضافه می‌ شود.

الزام مربوط به اطلاعات مدون اضافه می‌شود، زیرا مدون‌ نمودن تعریف فرآیندها برای پیاده سازی الزامات بهبود مداوم، همچنین از لحاظ فعالیت های ارزیابی انطباق، ضروری به‌ نظر می‌رسد.

پیوست B

ارجاع به  ISO/TS 9002 ، به منظور آگاه سازی کاربران از مدرک ایزو 29001 ویرایش 2020، که پس از انتشار استاندارد Iیزو 9001 ورژن 2015، منتشر شده بود، اضافه می شود.